top of page

ÇOCUKLUK DÖNEMİ KORKULARI

Korku Nedir?

Korku da kızgınlık, öfke, sevinç gibi  temel duygularımızdan biridir. İnsanoğlunun, görünen ve görünmeyen tehlikeler karşısında gösterdikleri en doğal tepki olarak tanımlanabilir. 

Aslında her korku, canlıyı uyaran ve kendini savunmasını sağlayan yararlı bir düzenektir.

Korkuyu, fobi ya da kaygı ile karıştırmamak gerekir. Fobi de belirli bşr nesne ya da duruma karşı oluşan anlamsız, aşırı ve sürekli bir korku iken kaygı ise, kötü bir şey olacakmış gibi, nedeni belirsiz bir endişe duygusudur.  

​

Yetişkinlerin, çocuğun yaşadığı korkunun doğasını, nedenini ve bunlarla nasıl başa çıkılacağını bilmesi önemlidir.

Korku Çeşitleri

  • Açık Alan Korkusu

  • Alay Edilme Korkusu

  • Ayrılma Korkusu

  • Banyo Korkusu

  • Böceklerden Korkma

  • Doğal Olaylardan Korkma

  • Evlatlık Olma Korkusu

  • ​Karanlık Korkusu

  • Okul Korkusu

  • Ölüm Korkusu

  • Yabancı Korkusu

  • Fantastik Varlıklardan Korkma   (Canavarlar, hayaletler, vb.)

  • Hayvanlardan Korkma

  • Yüzme Korkusu​

  • Kaza Korkusu

  • Sınav Korkusu

  • Tuvalete Düşme Korkusu

  • Doktor/ Diş Hekimi vb. Korkusu

  • Yüksek Ses/ Gürültü Korkusu

  • Televizyon Kaynaklı Korkular

  • Uyuma Korkusu    ve daha çeşitli   korkular

Korku Evreleri

Genellikle bilnmeyenden korkulur. Bu nedenle de çocukluk dönemi korkuları, çocuğun bulunduğu yaşa ve gelişim dönemine göre farklılık gösterir.

Yaş

Korku Çeşitleri

6-18 aylık

Gürültü, yabancı, terk edilme, karanlık, bilinmeyen, yalnızlık, yeni nesneler, yeni kişiler ve yeni yerlerden kaynaklanan korkular

2-3 yaşından

6-7 yaşına kadar 

Karanlıkta yalnız kalma, kaybolma, ısırılma, yaralama, karanlık, ıssız yerler, hayali varlıklar, büyük hayvanlar, küçük hayvanlar, doğal olaylar, yükseklik, özelliği olan kişiler, açık alan ve kapalı alan, trafik, kirlilik, mikroplar, hastalık ve ölümden kaynaklanan korkular

6-7 yaşından

12 yaşına kadar 

Okul, sosyal ilişki, sporlar, kazalar, fiziki şiddet, kaçırılma, ebeveynlerin ölümü, evin yanması ve ölümden kaynaklanan korkular

12 yaşından

18 yaşına kadar 

Okul, karşı cinsle ilişki kurmak, cinsel etkinlikler, çirkinlik veya bedensel arıza, okul başarısızlığı, topluluk önünde konuşmaktan kaynaklanan korkular

Korkuların Çocuklar Üzerindeki Etkileri

  • Fiziksel Belirtiler

Kalp atışının hızlanması, soluk alışta hızlanma, ağız kuruması, kaslarda gerginlik, ellerde titreme,terleme vb.

  • Düşünsel Belirtiler

"Yapamayacağım","Beceremeyeceğim" gibi olumsuz beklentiler taşıma. Korkulan durumu abartma, felaket haline getirme. Olayları kontrol edilemez ve korkutucu görme eğilimi

  • Davranışsal Belirtiler

Korkulan durumdan uzaklaşma kaçma ya da tam tersi öfkelenme, ısırma itme gibi saldırgan davranışlar gösterme

DİKKAT

Korkular gelişimsel ya da durumsal olabilir. Ancak pek çok durumda aileler ve diğer erişkinler, bu korkuların ortaya çıkmasına, pekişmesine neden olurlar.

Korku Disiplin Aracı Olarak Kullanılmamalıdır.

Gelişim dönemine özgü olup, her çocukta görülebilen, çocuğun ve ailenin yaşamını engellemeyen korkular karşısında ailelerin olumlu, yatıştırıcı, korkuyu desteklemeyen ve açıklayıcı tutum sergilemeleri önemlidir.

Çocuğun Korkuları Konusunda Neler Yapılabilir

Kaynağını Araştırın

"Ne var canım bundan korkacak" benzeri tepkiler yerine korktuğu şeyin ne olduğunu açıklamasına fırsat verilmeli ve sakinleştirerek "Anne ve baban olarak yanındayız istediğin zaman sana yardımcı olmaya hazırız mesajının verilmesi önemlidir.

Anne-babanın korku yaratan durum karşısında ve onu dinlerken sakinliğini korumalı, güven vermeli ve yanında olacağını hissettirmelidir.

Yaşanan korkunun çocuğun gelişim dönemi ile ilgili olup olmadığını öğrenmelidir.

Yaşanan korkunun bazı durumlarda artıp artmadığını gözlemleyin.

Çocuğun korkusunu yenmesi için korktuğu nesne ya da durumla direk yüz yüze getirmeyin bu durumdan daha da kötüleşmesine neden olabilir. Bunun yerine aceleci olmadan korkusuyla aşamalı bir şekilde baş etmesine yardımcı olun.

Çocuk korkuları ile doğrudan yüzleştirilmemelidir. Örneğin; kedilerden korkanbir çocuğu kedinin yanına götürmek yerine, kedisi ile sakin sakin oynayanbir çocuğun filmini birlikte izlemek ya da bu konu ile ilgili eğlenceliöyküler okumak yararlı olabilir.

Dinlediği masalların ve seyrettiği çizgi filmlerin korku ögeleri içerip içermediğinş analiz edin.

​

Ciddiye Alın

Mantıklı görünmese bile yaşadığı korku çocuk için gerçektir. Alay etmek, korkulacak bir şey olmadığını söylemek korkuyu daha da arttırabilir. Bunun yerine, basit,aydınlatıcı bilgiler vermek, mümkünse birlikte uygulamalar yapmak yararlı olabilir. Örneğin; sivrisinek ısırmasından korkup uyuyamayan bir çocuğaodadaki tüm sivrisineklerin çıkarıldığı güvencesi verilebilir. Çocuğu bir sivrisinekısırdığında da: “Sivrisinek ısırmış, gel merhem sürelim” diyerek bunundayanılabilir bir durum olduğu ifade edilebilir.

 

Sakin olma

Kendi korkularınız ile sakin bir şekilde baş edebildiğinizi görmesi, örneğin;fare gördüğünüzde zıplamamanız, çocuğun kendi korkularıyla baş etmesineyardımcı olabilir.

       Yetişkinlerde olduğu gibi çocuğun yaşamını etkileyen ve işlevlerini yapmasını engelleyen durumlarda uzman görüşü almak gereklidir. Bazen gece korkuları, karabasanlar uykunun bozulmasına neden olur. Bu tür durumlarda çocuk ruh sağlığı uzmanı ile ailenin işbirliği sorunu çözecektir.

Çocuğunuza Okuyabileceğiniz Kitap Önerileri

"Ben Mi Güçlüyüm, Korku Mu?"

Olcay Güner

"Endişelerimden Nasıl Kurtulurum?"

Prof. Dr. Bengi Semerci

"Kork Benden Kaygı"

Olcay Güner

"Korkacak Ne Var!"

Prof. Dr. Bengi Semerci

  • Facebook Social Icon
  • Instagram Social Icon
bottom of page